Instapstages en werkinlevingsprojecten
21/01/2013 Standpunt - De instapstage kan voor laaggekwalificeerde jongeren een opstap betekenen. Het Vlaams ABVV koppelt daaraan enkele voorwaarden.
- Situering
- ABVV-appreciatie van de maatregel
- Concrete modaliteiten van de instapstage
- Stroomschema jongeren
De instapstage die vanaf 1 januari 2013 van kracht wordt, laat toe dat laaggeschoolde jongeren (geen diploma secundair onderwijs) een korte stage van 3 maanden bij eenzelfde werkgever (of 6 maanden bij meerdere werkgevers) kunnen volgen tijdens hun wachttijd (nu: beroepsinschakelingstijd).
Tijdens die stage genieten ze een beperkte uitkering en een toeslag van de werkgever.
In de 13 centrumsteden – met de hoogste concentratie jongeren zonder startkwalificatie – kan die stage ingepast worden in een intensievere begeleiding (de werkinlevingsprojecten).
Situering
De instapstage betreft een nieuwe federale maatregel voor laaggeschoolde schoolverlaters.
Deze maatregel wordt geregeld via een samenwerkingsakkoord tussen de federale en Gewestelijke overheden en kan dus op sommige punten worden gemoduleerd per Gewest (Vlaanderen, Wallonië, Brussel).
De informatie die erover verstrekt wordt kan daarom verschillen vertonen naargelang het puur gaat over het federale kader dan wel over de Vlaamse toevoegingen. Vandaar dat er verwarring kan ontstaan voor wie enkel de informatie op de RVA-site raadpleegt.
Dit artikel verduidelijkt hoe de maatregel in Vlaanderen zal worden toegepast, en wat het verband is met de Werkinlevingsprojecten.
De maatregel gaat in op 1 januari 2013, maar de doelgroep zal de facto pas vanaf februari 2013 recht hebben op de instapstage (schoolverlaters).
ABVV-appreciatie van de maatregel
Het Vlaams ABVV heeft vragen bij de afstemming met de begeleiding die de VDAB voor deze jongeren biedt.
Ons standpunt
We willen de pre-activering van de wachtuitkering (onderdeel van de instapstage) kunnen inzetten tijdens de begeleiding die de VDAB biedt. Dit om de federale verlenging van de wachttijd (van 9 naar 12 maanden) en de verstrengde controle tijdens de wachttijd een stuk te kunnen compenseren.
Aangezien de instapstage geen aanwervingsverplichting inhoudt kan deze enkel beperkt worden ingezet voor die groep die heel erg zwak staat op de arbeidsmarkt en die weinig andere kansen krijgen. Bovendien kan dit enkel binnen een intensieve begeleidingscontext (de zogenaamde Vlaamse Werkinlevingsprojecten).
Concreet eisetn we een beperking van het federale kader inzake
a) doelgroep (enkel jongeren zonder diploma secundair)
b) duurtijd (maximum 3 maanden bij dezelfde werkgever)
c) begeleidingscontext.
We willen dat er maximaal en zo snel mogelijk met de jongeren naar een perspectief wordt gewerkt op
a) ofwel een betaalde job
b) ofwel het alsnog behalen van een kwalificatie
c) ofwel een perspectief op aanwerving (bijv. IBO).
Genuanceerde evaluatie
De uiteindelijke maatregel voldoet niet aan dit standpunt, maar werd wel sterk aangepast tegenover het federale kader. We hebben de oorspronkelijke plannen in het overleg kunnen bijsturen, maar uiteindelijk beslisten de regeringen.
De syndicale evaluatie van deze maatregel is dan ook genuanceerd:
- We waren geen vragende partij voor alweer een nieuw statuut voor jongeren, maar de instapstage kan voor laaggekwalificeerde jongeren – die bijzonder weinig kansen krijgen op de arbeidsmarkt – een opstap betekenen.
- Bovendien maakt de stage het mogelijk dat men een beperkte uitkering geniet tijdens de wachttijd én een korte werkervaring opdoet.
- Voorwaarde is wel dat er een echte begeleiding is naar een kwalificatie of naar een aansluitende job. En dat er geen uitholling is van maatregelen als IBO (met aanwervingsverplichting).
Concrete modaliteiten van de instapstage
Let op: waar onderstaande verschilt van de info op de RVA-site betreft het dus modaliteiten die enkel in Vlaanderen gelden.
Doelgroep
- Schoolverlaters zonder diploma secundair én in de beroepsinschakelingstijd (BIT, vroegere wachttijd).
Duur en start
- Stage voor een periode van maximum 6 maanden in totaal, met een maximum van 3 maanden bij eenzelfde werkgever en minimum halftijds.
- De stage kan pas ingaan vanaf de 156ste dag van de BIT (= zesde maand) en niet later starten dan het einde van de BIT oftewel de 310de dag (= 12de maand).
Vergoeding voor de jongere
- Pre-activering van de uitkering a rato van een gemiddeld dagbedrag van de inschakelingsuitkeringen, momenteel vastgelegd op maandelijks 26,82 euro per dag.
- Aangevuld met een vergoeding vanwege de werkgever van 200 euro voor een voltijdse stage en pro rata verdeeld bij halftijdse stage.
- Inzake sociaal statuut gelden de normale regels van IBO: geen opbouw van rechten.
Na de stage
- Geen aanwervingsverplichting + kan gevolgd worden door een IBO.
Aantal stages
- In totaal 4.450 plaatsen voor Vlaanderen (10.000 in totaal voor België).
Competenties
- Voorafgaande bepaling beroepsprofiel en vormingsreferentiekader.
- Na de stage: aflevering attest verworven competenties en attitudes.
Instapstage als Werkinlevingsproject
- De instapstage kan ingezet worden als één van de acties in de Vlaamse Werkinlevingsprojecten (uitvoering Loopbaanakkoord: begeleiding van dezelfde groep jongeren door vzw’s en lokale besturen, gedurende een periode van maximum 18 maanden inclusief nazorg) die voorzien zijn in de 13 centrumsteden. Dit gaat om 1.200 plaatsen.
- Buiten de Werkinlevingsprojecten kan de instapstage eveneens ingezet worden onder sturing van de VDAB, als gewone stagemaatregel en onder dezelfde voorwaarden (maar dus zonder de uitgebreide begeleiding van de Werkinlevingsprojecten).
Stroomschema jongeren
Om de jongere de juiste informatie te kunnen geven, moet de instapstage gezien worden in de context van de begeleidingsaanpak (zowel federaal als Vlaams). Onderstaand schema probeert dit weer te geven.
De belangrijkste punten van dit stroomschema vatten we hieronder samen:
Begeleiding VDAB
- In kader van het Jeugdwerkplan worden sowieso alle jongeren na ten laatste één maand bereikt door de VDAB en krijgen vacatures.
- Ten laatste op de vijfde maand (maar kan ook vroeger) worden zij naar een bepaalde intensievere begeleidingsactie toegeleid indien nodig.
Doorverwijzing naar Werkinleving
- Voor de zwakste groep binnen de doelgroep (bijv. de hierboven beschreven doelgroep van ongekwalificeerde schoolverlaters), zal deze doorverwijzing gebeuren naar de nieuwe Werkinlevingsprojecten.
- Deze werkinlevingsprojecten zijn partnerschappen die op niveau van de steden gespecialiseerde lokale acties zullen opzetten voor de jongeren. De gunning aan de organisaties gebeuren via ESF.
- De begeleiding via zo’n werkinlevingsproject duurt maximaal 1,5 jaar, inclusief 6 maanden nazorg.
- De instapstage kan één van de acties zijn binnen zo’n werkinlevingsproject. In totaal zijn er 1.275 plaatsen per jaar (looptijd voorlopig 2 jaar).
- Ter info geven we hieronder het jaarlijks voorziene aantal plaatsen per centrumstad mee.
- Aalst: 40
- Antwerpen: 600
- Brugge: 45
- Genk (Limburg Oost): 65
- Gent: 230
- Hasselt (Limburg West): 30
- Kortrijk: 30
- Leuven: 35
- Mechelen: 55
- Oostende: 40
- Roeselare: 30
- Sint-Niklaas: 45
- Turnhout: 30
- Jongeren kunnen ook rechtstreeks via de Werkinlevingsprojecten starten en dan dus niet via de VDAB worden toegeleid (wel attestering nodig).
- Binnen de Werkinlevingsprojecten kunnen er verschillende vormen van stage ingezet worden.
- Ook buiten de Werkinlevingsprojecten kunnen de instapstages ingezet worden aan dezelfde voorwaarden, maar dan onder sturing van VDAB.
Controle RVA
- Er zijn twee RVA-controlemomenten: een eerste op de 6de en een tweede op de 12de maand van de BIT.
- Er is geen onmiddellijk verband tussen wat de VDAB doet en wat de RVA doet. De eventuele reeds ondernomen acties met de VDAB zullen uiteraard wel meetellen in de evaluatie van de inspanningen voor de RVA.
- Uiteraard blijven ook alle normale regels inzake de verplichtingen tot meewerken aan de begeleiding door de VDAB gelden. De RVA-controle komt hier dus bovenop en staat los van de begeleiding.
- Aangezien er momenteel nog geen duidelijkheid is over hoe die RVA-controle praktisch zal verlopen, zal dit nog voor veel verwarring zorgen.
